Znasz ten moment, kiedy zbliżenie staje się tematem, który ciągle odkładasz na później, a każda próba inicjowania seksu kończy się odmową lub wymówką? Zaczynasz myśleć, że coś jest nie tak – czy problem tkwi w Tobie, czy w Waszym związku? Brak zainteresowania seksem ze strony partnerki to doświadczenie, które może wywoływać frustrację, poczucie odrzucenia i niepewność. Warto jednak wiedzieć, że przyczyny takiego stanu rzeczy mogą być złożone i mają związek zarówno z indywidualnym funkcjonowaniem seksualnym, jak i dynamiką relacji.
Męski model reaktywności seksualnej
W tradycyjnym ujęciu męska reakcja seksualna opisywana jest jako liniowa. Składa się z faz: pożądania, pobudzenia, plateau, orgazmu i odprężenia. W praktyce oznacza to, że u wielu mężczyzn pobudzenie pojawia się stosunkowo szybko, często pod wpływem bodźca wizualnego czy fantazji, a dążenie do stosunku seksualnego bywa bezpośrednio powiązane z pojawieniem się pożądania.
Taki schemat ułatwia inicjowanie kontaktów seksualnych, ale jednocześnie może prowadzić do nieporozumień, jeśli partnerka funkcjonuje według innego modelu reaktywności.
Kobiecy model reaktywności seksualnej
Rosemary Basson zaproponowała tzw. cyrkularny model kobiecej reaktywności seksualnej. W przeciwieństwie do liniowego modelu męskiego, często warunkiem kobiecej seksualności jest kontekst sytuacyjny, emocje i poczucie bliskości. Seksualność u kobiet jest więc w dużej mierze zależna od czynników relacyjnych: atmosfery w związku, jakości komunikacji i poczucia bezpieczeństwa. Zgodnie z tym modelem, brak zainteresowania seksu ze strony żony może wynikać z poczucia presji, poczucia braku bliskości lub bezpieczeństwa.
Brak zainteresowania seksem może również wynikać z:
- przemęczenia i stresu – obciążenia życiowe często tłumią spontaniczne pożądanie,
- negatywnych doświadczeń seksualnych – np. bolesne stosunki w przeszłości,
- biologicznych i zdrowotnych uwarunkowań – spadek hormonów, okres poporodowy, przewlekłe choroby czy leki,
- dolegliwości fizycznych/bólowych – od przejściowego osłabienia czy choroby, po dolegliwości bólowe takie jak dyspareunia (ból odczuwany podczas stosunku), wulwodynia (przewlekły ból w okolicach intymnych), a także inne problemy zdrowotne niezwiązane bezpośrednio z seksualnością.

Jak z nią rozmawiać?
Inicjowanie zbliżenia bez wcześniejszego uwzględnienia potrzeb partnerki może nie tylko nie przynieść efektu, ale też pogłębić trudności w relacji. Aby lepiej zrozumieć jej perspektywę, warto zadać pytania, które otworzą przestrzeń do rozmowy i pomogą odkryć, co jest dla niej ważne:
- Co sprawia, że czujesz się ze mną najbardziej blisko i bezpiecznie?
- Czy są formy czułości, które są dla Ciebie szczególnie ważne poza seksem?
- Jak mogę okazywać Ci więcej ciepła i wsparcia na co dzień?
- Co pomaga Ci się zrelaksować i otworzyć na bliskość?
- Czy są sytuacje lub zachowania, które sprawiają, że trudniej Ci pomyśleć o seksie?
- Co sprawia, że czujesz się pożądana i atrakcyjna?
- Jak moglibyśmy wspólnie zadbać o więcej przyjemnych chwil intymności – nie tylko w sensie seksualnym?
- Jak wyobrażasz sobie dla nas udaną bliskość – co by w niej było, a czego nie?

Aseksualność
Warto tutaj wspomnieć o aseksualności – orientacji seksualnej, w której osoba nie odczuwa potrzeb seksualnych w ogóle lub odczuwa je w bardzo ograniczonym stopniu. Ważne jest, aby podkreślić, że aseksualność nie jest zaburzeniem, chorobą ani problemem wymagającym leczenia. To naturalna i trwała forma różnorodności w obrębie ludzkiej seksualności, podobnie jak heteroseksualność czy homoseksualność.
Dla par, w których jedna osoba identyfikuje się jako aseksualna, kluczowa staje się otwarta komunikacja i poszukiwanie takiej formy bliskości, która będzie satysfakcjonująca dla obu stron. Czasem oznacza to redefinicję oczekiwań wobec związku, a czasem wypracowanie kompromisu dotyczącego sfery intymnej.
Jak może pomóc terapia i konsultacje specjalistyczne?
Kiedy rozmowa w parze nie wystarcza, warto skorzystać z pomocy specjalisty. Psychoterapia i seksuologia oferują różne sposoby pracy:
- Ćwiczenia pomagające przełamać trudności w sferze seksualnej – stopniowe zadania dla par, które pozwalają zmniejszyć napięcie i lęk związany z bliskością.
- Stopniowe oswajanie z intymnością – małe kroki, które uczą czerpania radości z czułości i różnych form bliskości, nie tylko ze współżycia.
- Rozmowy o potrzebach i granicach – praca nad otwartą, spokojną komunikacją o tym, co sprawia przyjemność, a co wywołuje dyskomfort.
- Odkrywanie własnych reakcji i pragnień – budowanie świadomości swojego ciała, sygnałów pobudzenia i tego, co daje satysfakcję.
- Stopniowe budowanie komfortu i zaufania – ćwiczenia, które krok po kroku wzmacniają poczucie bezpieczeństwa i swobody w sferze intymnej.
Terapia pozwala parze spojrzeć na problem nie jako na „winę” jednej osoby, lecz jako wspólną trudność, z którą można pracować.

Podsumowanie
Brak zainteresowania seksem ze strony żony nie powinien być interpretowany wyłącznie jako brak uczuć czy odrzucenie. Seksualność jest wypadkową emocji, zdrowia, bliskości i komunikacji. Celem rozmów nie powinno być samo doprowadzenie do stosunku, ale budowanie poczucia bezpieczeństwa, intymności i zaufania.
Jeśli rozmowa w parze kończy się napięciem, a problem trwa, warto skonsultować się z psychoterapeutą par lub seksuologiem. Profesjonalne wsparcie może pomóc w lepszym zrozumieniu różnic, przywróceniu bliskości i odnalezieniu satysfakcji zarówno w sferze seksualnej, jak i emocjonalnej.